ถ่ายขาวดำให้สวยด้วย 9 เทคนิค

การถ่ายภาพทุกวันนี้ ช่างภาพส่วนใหญ่มักจะชินกับการตั้งค่าภาพถ่ายให้เป็นภาพสี บางภาพมีสีสันมากมายในภาพเดียว บางภาพเป็นแนวสีโมโนโทน บางภาพอาจเป็นโทนสีตามที่ช่างภาพต้องการ แต่ก็ยังมีคนอีกกลุ่มหนึ่งจำนวนไม่น้อยที่นิยมถ่ายภาพขาวดำ อาจเป็นเพราะความโดดเด่น มีเสน่ห์ เรียบหรู มีความสวยงามในแบบคลาสสิก และความเรียบง่ายอันเป็นเอกลักษณ์ของภาพขาวดำที่ภาพสีไม่สามารถถ่ายทอดออกมาได้

     การถ่ายภาพขาวดำให้สวย มีความโดดเด่น มีเสน่ห์ จะแตกต่างจากภาพสีเพราะไม่สามารถใช้สีสันเข้ามาช่วยในภาพได้ ช่างภาพที่ถ่ายภาพขาวดำจึงจำเป็นต้องอาศัยเรื่องความคิด การจัดองค์ประกอบภาพ แสงและเงา รูปร่างรูปทรง พื้นผิว และอื่นๆมาช่วยสร้างเรื่องราวและอารมณ์ของภาพให้ออกมาเป็นโทนขาวและดำ

     ถ้าคุณเป็นคนหนึ่งที่สนใจการถ่ายภาพขาวดำ เรามีเทคนิคที่จะช่วยให้ถ่ายภาพขาวดำให้ดีขึ้นได้ ไปติดตามกันเลยครับ

     องค์ประกอบภาพ ถือเป็นหัวใจสำคัญสำหรับการถ่ายภาพสวย ในการถ่ายภาพขาวดำ สามารถใช้หลักการจัดองค์ประกอบภาพได้ทุกข้อเช่นเดียวกับการถ่ายภาพสี แต่องค์ประกอบนั้นต้องมีความสมบูรณ์มากพอที่จะทำให้ภาพมีความโดดเด่นและสวยงามได้โดยไม่ต้องพึ่งพาเรื่องของสีสันเข้ามาช่วย

.

     เช่น การถ่ายภาพดวงอาทิตย์ตก เราจะชินกับสีสันที่สวยงามของดวงอาทิตย์และท้องฟ้า แต่ในการถ่ายภาพขาวดำ ต้องคิดเสมอว่าไม่สามารถนำองค์ประกอบเรื่องของสีสันต่างๆมาใช้ในภาพถ่ายได้ จึงต้องนำเสนอในมุมที่แตกต่าง

     ค่าความเปรียบต่าง หรือ contrast สำหรับการถ่ายภาพขาวดำ คือการมองหาวัตถุหลักที่มีค่าความเปรียบต่างกับฉากหลังที่ต่างกันมากๆ เช่น วัตถุหลักที่มีสีสว่างตัดกับฉากหลังที่มีสีเข้ม เมื่อถ่ายภาพออกมาเป็นภาพขาวดำ วัตถุหลักจะมีสีโทนขาวตัดกันกับฉากหลังที่เป็นโทนมืด ภาพขาวดำในลักษณะนี้จะมีความโดดเด่น สื่อความหมายชัดเจน เป็นภาพขาวดำที่สวยงามน่ามอง

     ในการถ่ายภาพทั่วๆไป จำเป็นต้องมีแสงที่ดี แต่การถ่ายภาพขาวดำสามารถถ่ายภาพได้ทั้งในสภาพแสงปรกติ แสงขมุกขมัวในวันที่ฟ้าไม่เป็นใจ หรือแม้แต่แสงในเวลากลางวันที่เป็นแสงแข็ง ให้คอนทราสต์สูง และเกิดเงาที่ดูแข็งมากไป ลักษณะดังกล่าวนี้ไม่เป็นที่ต้องการสำหรับการถ่ายภาพสี แต่ค่าคอนทราสต์สูง เงาที่แข็งเกินไป หรือแสงที่ขมุกขมัว เหล่านี้ล้วนเป็นสิ่งที่ทำให้ภาพขาวดำมีความโดดเด่น น่าสนใจขึ้นมาได้

.

     ไม่เพียงเท่านั้น ในสภาพแสงที่ดี เช่น golden hour ก็ยังสามารถสร้างภาพขาวดำที่ให้ความโดดเด่น สวยงาม มีมิติและความน่าสนใจได้เช่นกัน ปัจจัยเรื่องแสงจึงเป็นข้อได้เปรียบของการถ่ายภาพขาวดำ

     การเพิ่มหมอก หรือควัน ทั้งจากธรรมชาติ หรือใช้เครื่องมือสร้างขึ้น ช่วยให้ภาพถ่ายขาวดำธรรมดาๆ กลายเป็นภาพที่งดงาม เหมือนภาพฝัน ช่วยเพิ่มมิติให้ภาพ เพิ่มเรื่องราว อารมณ์ลึกลับ​ หรือภาพที่มีแสงส่องเล็ดลอดออกมาจากกลุ่มควันก็ทำให้ภาพขาวดำดูงดงามขึ้นมาได้ไม่ยาก

     การถ่ายภาพขาวดำ ไม่มีสีสันต่างๆที่น่าสนใจมาดึงดูดสายตาของผู้ชมภาพ ดังนั้นจึงควรมองหาวัตถุหลักที่มีลวดลาย หรือลักษณเด่นของพื้นผิว เช่น ผิวของเปลือกไม้, ลักษณะผิวของสนิมเหล็ก หรือพื้นผิวอื่นๆที่มีรายละเอียดเข้ามาแทนการใช้สี เพื่อสร้างจุดเด่นให้ภาพ ที่สามารถดึงดูดสายตาได้

     เทคนิคการถ่ายภาพด้วยความเร็วชัตเตอร์ต่ำ ก็สามารถนำมาใช้กับการถ่ายภาพขาวดำได้เช่นเดียวกับการถ่ายภาพสี เช่น การถ่ายภาพทะเล, แม่น้ำ หรือภาพที่มีฉากหลังเป็นท้องฟ้าที่มีเมฆลอยอยู่ แล้วใช้ความเร็วชัตเตอร์ต่ำเพื่อให้ผืนน้ำหรือเมฆ แสดงผลออกมาเหมือนมีการเคลื่อนไหว น้ำทะเลจะดูฟุ้ง เนียนนุ่ม, เมฆจะลอยเห็นเป็นเส้น หรือเป็นริ้วไปตามทิศทางการเคลื่อนที่ ทั้งผืนน้ำและเมฆจะเป็นสีโทนขาวตัดกับหาดทราย โขดหินหรือถนนที่เป็นโทนเข้มกว่า หรือสีดำ ทำให้เกิดภาพที่น่าสนใจได้เช่นกัน

      การถ่ายภาพที่สภาพแสงมีค่าความเปรียบต่างสูงมาก เช่นภาพทิวทัศน์ที่มีท้องฟ้าสว่างกว่าฉากหน้ามากๆ ภาพที่ได้จะสูญเสียรายละเอียดในส่วนสว่าง หรือ highlight แนะนำให้ใช้ฟิลเตอร์ Graduated Neutral Density หรือฟิลเตอร์ ND ครึ่งซีก เป็นตัวช่วยให้ค่าแสงทั้งฉากหน้าและฉากหลังมีค่าพอดีหรือใกล้เคียงกัน เพื่อเก็บรายละเอียดของภาพ

     ในอดีต การแต่งภาพจะทำในห้องมืด แต่ปัจจุบันสามารถทำได้โดยใช้โปรแกรมแต่งภาพที่มีให้เลือกใช้มากมาย ข้อดีของโปรแกรมเหล่านี้นอกจากจะใช้งานง่าย ช่วยแต่งภาพขาวดำให้มีความสมบูรณ์มากขึ้นแล้ว ยังสามารถเปลี่ยนภาพสีเป็นภาพขาวดำได้ด้วย โปรแกรมต่างๆเหล่านี้มีเครื่องมือให้เลือกใช้งานมากกว่า และมีความละเอียดกว่าการปรับโหมดภาพเป็นขาวดำที่ตัวกล้อง เช่น Lightroom, Silver Efex Pro ฯ

.

     การใช้ซอฟต์แวร์แต่งภาพแนะนำให้ถ่ายภาพด้วย RAW File ที่มีความยืดหยุ่นสูง เหมาะสำหรับนำภาพมาตกแต่งภายหลัง แต่หากถ่ายภาพด้วยไฟล์ JPEG ให้ถ่ายเป็นภาพสีแล้วค่อยนำมาแปลงเป็นภาพขาวดำในโปรแกรมต่างๆ

     ช่างภาพที่มีความสนใจในการถ่ายภาพขาวดำ ต้องเริ่มเรียนรู้ที่จะหัดมองภาพต่างๆให้เป็นสีขาวและสีดำ มีเวลาฝึกฝนมากพอ และสนุกไปกับการถ่ายภาพขาวดำ สิ่งต่างๆเหล่านี้จะช่วยเพิ่มความสามารถในการถ่ายภาพและยังช่วยพัฒนาให้ถ่ายภาพขาวดำได้ดียิ่งขึ้นอีกด้วย

3 กันยายน 63