การเลือกซื้อเลนส์ที่เหมาะสมกับความต้องการใช้งานของช่างภาพแต่ละคน โดยเฉพาะช่างภาพมือใหม่ดูจะเป็นคำถามที่พบเจอได้บ่อยมาก แต่ตอบยากถึงยากมาก(ๆ) เป็นเพราะช่างภาพแต่ละคนมีความชอบในการถ่ายภาพแต่ละประเภทที่หลากหลาย รวมทั้งปัจจัยอื่นๆที่มีผลต่อการตัดสินใจของแต่ละคนก็ต่างกันด้วย ความต้องการใช้งานเลนส์ของแต่ละคนจึงมีความแตกต่างกันออกไป สำหรับช่างภาพมือใหม่ที่ต้องการซื้อเลนส์เพิ่ม หรือเปลี่ยนเลนส์ใหม่ ลองใช้คำถามธรรมดาๆ 7 ข้อนี้ ที่อาจจะช่วยตัดสินใจในการซื้อหาเลนส์ใหม่ให้ง่ายขึ้นได้
การถ่ายภาพหลายประเภทนิยมให้ระยะโฟกัสครอบคลุมทั่วทั้งภาพ เช่น Landscape, Street, Travel และ environmental portraiture คำถามคือ คุณต้องการระยะชัดลึกมากแค่ไหนในการถ่ายภาพ หากรู้ความต้องการตรงนี้ ก็สามารถตัดสินใจเลือกเลนส์ได้ เลนส์มุมกว้าง เป็นตัวเลือกที่ดีหากคุณต้องการให้ระยะโฟกัสครอบคลุมทั้งภาพ ตั้งแต่ฉากหน้าถึงฉากหลัง ธรรมชาติของเลนส์ประเภทนี้จะให้ระยะชัดลึกที่มากกว่า เลนส์เทเลโฟโต้ ซึ่งแม้ว่าสามารถจะเลือกใช้รูรับแสงแคบเพื่อให้ได้ระยะชัดลึกที่เพิ่มขึ้น หรือเพื่อให้ชัดทั้งภาพได้ แต่ในกรณีนี้ เลนส์กว้าง เป็นคำตอบที่ “ใช่” เพราะสามารถเก็บมุมได้กว้างกว่า เป็นการเพิ่มรายละเอียด และเรื่องราวให้ภาพถ่ายได้มากขึ้นด้วย
หากคุณไม่ต้องการถ่ายภาพที่มีระยะชัดครอบคลุมทั้งภาพ แต่อยากได้ภาพประเภทชัดติ้น (หรือที่เรียกกันติดปากว่าหน้าชัด-หลังเบลอ) ให้ลองถามตัวเองว่าอยากได้โบเก้เป็นส่วนหนึ่งในภาพถ่ายหรือไม่ หากคำตอบคือใช่ เลนส์ที่ควรเลือกคือเลนส์ซูม หรือเลนส์ทางยาวโฟกัสสูง (เลนส์ Telephoto) ที่มีรูรับแสงกว้าง เช่น F1.8, F2.8 , F4 แม้ว่าเลนส์ซูมทั่วไปก็สามารถถ่ายภาพแบบหน้าชัดหลังเบลอ และมีโบเก้ปรากฏให้เห็นได้ แต่เลนส์เทเลโฟโต้ หรือเลนส์ที่มีรูรับแสงกว้างมากๆ จะให้ภาพที่มีโบเก้สวยและโดดเด่นกว่ามาก
หากคุณไม่สามารถเข้าใกล้สิ่งที่ต้องการถ่ายในระยะใกล้ๆได้ เช่น การถ่ายภาพสัตว์ป่า (wildlife) หรือ ภาพกีฬา การถ่ายภาพสองประเภทนี้เป็นการยากที่ช่างภาพจะเข้าไปอยู่ใกล้กับวัตถุ การเลือกเลนส์เทเลโฟโต้ หรือเทเลโฟโต้ซูม เป็นคำตอบที่ลงตัวที่สุด เพราะคุณสามารถดึงวัตถุที่อยู่ในระยะไกลเข้ามาใกล้ได้โดยไม่ต้องขยับตัวเข้าไปใกล้กับวัตถุเลย สะดวก ปลอดภัย ได้ภาพถ่ายแน่นอน
ปัญหาเรื่องน้ำหนัก สร้างความลำบากให้กับช่างภาพจำนวนไม่น้อย โดยเฉพาะมือใหม่ที่ยังตัดสินใจไม่ได้ว่าควรนำเลนส์ติดตัวไปมากน้อยแค่ไหน หรือช่างภาพที่ต้องแบกเลนส์ที่มีน้ำหนักมากๆไปหลายตัวเพื่อไปถ่ายภาพในสถานที่ต่างๆ ซึ่งอาจจะทำให้เหนื่อยและหมดสนุกกับการถ่ายภาพก็เป็นไปได้ ควรหาข้อมูลว่าในแต่ละทริปนั้นเราจะต้องเจอภาพประเภทไหนหรือต้องใช้เลนส์ชนิดใดบ้าง อย่าลืมคำนึงถึงจำนวนของเลนส์ที่จะนำติดตัวไปด้วย เพราะยิ่งนำไปเยอะ นั่นหมายถึงน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นตามมา อย่าไปเปรียบเทียบกับความจำเป็นที่ต้องมีและต้องใช้เลนส์ครอบคลุมทุกระยะในการทำงานของช่างภาพระดับอาชีพ การถ่ายภาพทั่วๆไปไม่ต้องใช้เลนส์มากขนาดนั้นครับ
หากคำตอบคือใช่ การใช้ค่าความไวแสงสูงๆเช่น ISO 6400 ในกล้องรุ่นใหม่ๆก็ยังให้ภาพที่สามารถยอมรับได้ หรือหากการใช้ค่า ISO สูงๆไม่ใช่ทางเลือกที่ดี การเลือกเลนส์ที่มีรูรับแสงกว้างคงจะเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุด ยิ่งมีรูรับแสงกว้างมากเท่าใดเราจะยิ่งสามารถเลือกใช้ความเร็วชัตเตอร์ที่สูงขึ้นได้มากตามไปด้วย เป็นการช่วยหลีกเลี่ยงภาพที่เบลอจากความเร็วชัตเตอร์ต่ำ หรือเลือกใช้เลนส์ที่มีระบบกันสั่นภายใน จะช่วยให้โอกาสที่จะได้ภาพเบลอลดน้อยลงตามไปด้วยเช่นกัน กฏการใช้ความเร็วชัตเตอร์ที่ใช้มือถือกล้องถ่ายได้ต้องไม่ต่ำกว่า 1/ทางยาวโฟกัส เช่น ใช้เลนส์ 100 มม. ถ่ายภาพโดยไม่ใช้ขาตั้งกล้อง ควรใช้ความเร็วชัตเตอร์ที่ 1/125 วินาที ขึ้นไป
หากคำตอบคือใช่ คำตอบที่เหมาะสมที่สุดคือการเลือกเลนส์เทเลโฟโต้ เพราะเลนส์ระยะเทเลโฟโต้ จะให้ภาพถ่าย portrait ที่สมบูรณ์ รูปใบหน้าที่ไม่มีสัดส่วนผิดเพี้ยนหรือบิดเบี้ยวที่เกิดจาก distortion ของเลนส์ และยังสามารถแยกตัวแบบออกจากฉากหลังได้อย่างดีเยี่ยม ทำให้ตัวแบบมีความโดดเด่น แต่ในขณะเดียวการใช้เลนส์มุมกว้างในการถ่าย portrait ก็สามารถทำได้ แต่ต้องระวังเรื่องความผิดเพี้ยนหรือบิดเบี้ยวของตัวแบบให้ดี โดยเฉพาะตามขอบหรือมุมภาพ
เลนส์ชนิดพิเศษ เหมาะกับการถ่ายภาพเฉพาะทาง เช่น เลนส์มาโคร สำหรับถ่ายภาพวัตถุขนาดเล็ก ที่เราสามารถเข้าไปถ่ายในระยะใกล้ๆ ได้, เลนส์ tilt-shift สำหรับช่างภาพสาย landscape/cityscape หรือเลนส์ยุคใหม่ เช่น Lensbaby ที่มีลักษณะเฉพาะของตนเอง ซึ่งเลนส์ในกลุ่มนี้มักจะมีราคาสูงกว่าเลนส์ทั่วๆไป หากไม่มีความจำเป็นจริงๆ หรือไม่ได้ชอบเป็นพิเศษ ลองขอยืม หรือ เช่า มาลองใช้ดูก่อน หากต้องการจริงจังจึงค่อยซื้อมาใช้ หรือหากไม่ใช่จะได้ไม่เป็นการลงทุนที่ไม่คุ้มค่า
อย่างไรก็ตาม ลองใช้งานเลนส์ที่มีอยู่ให้คุ้มค่าที่สุด ด้วยการลองถ่ายภาพหลายๆประเภท อย่าดูถูกเลนส์คิทที่ติดมากับกล้อง เลนส์คิทยุคใหม่ๆมีประสิทธิภาพสูงและความคมชัดที่ดีมาก หากใช้จนชำนาญและอยากได้เลนส์เพิ่มจึงค่อยซื้อ น่าจะเป็นอีกวิธีที่ช่วยให้เราตัดสินใจได้ง่ายขึ้น และอย่าลืมคำนึงถึงปัจจัยในกระเป๋าด้วยนะครับ เลือกซื้อ เลือกใช้ เท่าที่จำเป็น การมีอุปกรณ์ดีกว่า ราคาสูงกว่า ไม่ใช่สิ่งที่รับประกันว่าคุณจะได้ภาพที่ดีกว่าตามไปด้วยครับ
อย่าลืมกด Like เพจ FOTOINFO เพื่อติดตามและอัพเดทข่าวสารใหม่ๆ อย่างทันท่วงทีกันนะคร๊าบ ^^
หากเห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์ ฝากกดไลค์และแชร์ด้วยนะครับ
FOTOINFO มี LINE@ OFFICIAL แล้ว !!! อย่าลืมแอดไลน์ @FOTOINFO (หรือสแกน QR Code ในภาพนี้)
ติดตามเทคนิค ความรู้เรื่องการถ่ายภาพ กิจกรรมถ่ายภาพ และสิทธิประโยชน์มากมาย ส่งตรงถึงคุณ ได้ที่นี่ https://fotoinfo.online/
