สำหรับช่างภาพมืออาชีพแล้ว มักจะให้ความสำคัญกับอุปกรณ์มากเป็นพิเศษ ซึ่งจะเห็นได้ว่าอุปกรณ์สำหรับมืออาชีพนั้น จะเป็นอุปกรณ์เกรดดีคุณภาพสูง ตอบสนองการใช้งานที่สมบุกสมบัน และแข็งแรงทนทาน ซึ่งแน่นอนว่าอุปกรณ์เหล่านั้นมักจะมีราคาที่สูงตามไปด้วย ไม่ใช่เพราะว่าขึ้นชื่อว่าโปรแล้วจะต้องใช้ของที่แพงๆ เสมอไป เพียงแต่มือโปรหรือมืออาชีพจะลดความผิดพลาดในการทำงานลงไปนั่นเอง ดังนั้น อุปกรณ์ระดับโปรก็จะช่วยเพิ่มความมั่นใจให้กับช่างภาพได้มากกว่าอุปกรณ์ทั่วๆ ไป หรืออุปกรณ์ที่มีราคาถูก แต่ทั้งนี้ ก็ไม่ได้หมายความว่าอุปกรณ์ที่มีราคาถูกจะไม่มีคุณภาพไปซะทั้งหมด ซึ่งก็คงจะต้องดูเป็นอย่างๆ ไปด้วยครับ
ขาตั้งกล้อง เป็นหนึ่งในอุปกรณ์ที่ช่างภาพมืออาชีพมักจะให้ความสำคัญ เพราะมีผลโดยตรงกับภาพที่คมชัด หรือสั่นเบลอนั่นเอง ซึ่งโดยที่กล้องและเลนส์ของมืออาชีพ มักจะมีนํ้าหนักมากกว่าช่างภาพสมัครเล่นทั่วๆ ไป ดังนั้น มืออาชีพจึงต้องเลือกใช้ขาตั้งกล้อง และหัวบอลที่มั่นคง แข็งแรง เพื่อลดความสั่นไหวที่จะเกิดขึ้น ให้ได้ภาพที่คมชัดตามที่ต้องการอุปกรณ์ที่นิตยสารโฟโต้อินโฟจะนำมารีวิวการใช้งานในครั้งนี้ เป็นหัวบอลสำหรับการใช้งานในระดับมืออาชีพเช่นกันครับ ยี่ห้อ Sunwayfoto รุ่น FB-44IIDDHi ซึ่งจัดจำหน่ายโดยบริษัท คาเมร่า เมกเกอร์ จำกัด โดยเป็นการนำไปใช้งานแบบจริงๆ จังๆ ซึ่งฟังก์ชั่นต่างๆ ของหัวบอลนั้น ตอบสนองการใช้งานได้อย่างดีเยี่ยมทีเดียว ช่วยให้การถ่ายภาพบางอย่างที่เคยยุ่งยาก เป็นเรื่องที่ง่ายขึ้นอีกด้วยครับ
การออกแบบ
หัวบอล Sunwayfoto รุ่น FB-44IIDDHi จัดเป็นหัวบอลที่ออกแบบได้สวยงามลงตัว มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 44 มม. ตามชื่อรุ่น วัสดุโครงสร้างแข็งแรงมากทีเดียว งานประกอบดูแน่นหนา ไม่มีโยกคลอน ฐานเพลทด้านบนเป็นมาตรฐาน Arca-Swiss สามารถใช้งานร่วมกับเพลท Arca-Swiss ทั้งที่เป็นแบบเพลทปกติ หรือแบบ L Plate ที่ติดกับตัวกล้องได้เลย จุดเด่นของ Sunwayfoto ที่เหนือกว่าหัวบอลแบบอื่นๆ คือ ที่ฐานเพลทออกแบบให้สามารถปรับหมุน หรือแพนกล้องได้อย่างสะดวก ไม่ว่าจะตั้งกล้องแนวนอน หรือแนวตั้งที่ Sunwayfoto เรียกว่า Panning Clamb นั่นเอง โดยเมื่อใช้งานร่วมกับฐานล่างหัวบอลที่ปรับหมุนได้เป็นปกติอยู่แล้ว ทำให้ครอบคลุมการใช้งานได้ทุกๆ ทิศทาง ไม่ว่าหัวบอลจะไม่ได้ตั้งตรงๆ หรือไม่ได้อยู่ในแนวระนาบก็ตาม
ถัดลงมาเป็นแกนหัวบอลที่มีขนาดใหญ่พอสมควร เนื่องจากออกแบบให้สามารถรับนํ้าหนักได้สูงถึง 30 กิโลกรัมนั่นเอง การปรับล็อกและคลายหัวบอลให้ความนุ่มนวลดี ไม่มีโยกคลอน เมื่อปรับล็อก ทำให้เล็งองค์ประกอบที่ต้องการแล้วล็อกได้เลย ไม่ต้องเผื่อเหลือเผื่อขาดแต่อย่างใดถัดลงมาเป็นก้านปรับล็อก ที่ฝังแกนปรับความหนืดของหัวบอลไว้ในตัว ซึ่งปรับได้ละเอียดดีทีเดียว ล่างสุด เป็นฐานหัวบอล พร้อมก้านปรับล็อกการหมุนแพนหัวบอล ส่วนด้านใต้หัวบอล เป็นสกรูสำหรับยึดกับขาตั้งกล้อง ขนาดมาตรฐาน 3/8 นิ้ว แต่สามารถใช้กับเกลียวเล็กขนาด 1/4 นิ้วได้ โดยมีอแดปเตอร์แปลงขนาดเกลียวมาให้ใน
กล่องด้วย
การใช้งาน
ในยุคที่ผมถ่ายภาพใหม่ๆ นั้น หัวขาตั้งกล้องที่ใช้เป็นแบบสามทาง คือ มีก้านปรับก้ม-เงยกล้อง, ก้านปรับแนวตั้ง และก้านปรับหมุนแพนกล้อง แยกอิสระจากกัน ซึ่งก็ใช้งานได้สะดวกดี แต่อาจจะเสียเวลาในการปรับอยู่บ้าง เพราะต้องคอยปรับทีละก้าน แต่ปัญหาหลักอยู่ที่เวลาเก็บ เจ้าสามก้านค่อนข้างกินพื้นที่ในการเก็บอยู่มากทีเดียว เพราะทั้งหมดปรับพับไม่ได้ถึง 90 องศานั่นเอง ดังนั้น ก็จะมีส่วนที่กางๆ อยู่บ้าง ถ้าหากต้องการเก็บให้เล็กสุดจะต้องถอดก้านปรับออกทั้งหมด แต่พอจะใช้งานก็ต้องคอยหมุนเข้าไปใหม่ ไม่สะดวกเป็นอย่างยิ่งครับ
จนตอนหลังเปลี่ยนมาใช้หัวบอลแบบปรับล็อกและคลายล็อกด้วยก้านเดียว ซึ่งผมรู้สึกว่าปรับได้สะดวกมาก และปรับได้ค่อนข้างเร็ว ทุกอย่างจบที่ก้านเดียว แต่สำหรับการถ่ายภาพบางอย่าง เช่น พาโนรามา ซึ่งก่อนนี้จะต้องถ่ายแล้ว นำมารวมกันในภายหลังอย่างเดียว ต่างจากกล้องสมัยใหม่ที่สามารถกดชัตเตอร์แล้วหมุนกล้องไปตามทิศทางที่ต้องการ และกล้องจะรวมภาพให้อัตโนมัติ สะดวกขึ้นเยอะครับ การที่จะต้องถ่ายภาพทีละภาพ โดยเฉพาะเมื่อต้องถ่ายภาพหลายๆ มิติ ไม่ใช่เฉพาะหมุนซ้ายขวาเพียงอย่างเดียว การปรับควบคุมหัวบอลด้วยก้านเพียงก้านเดียวเป็นปัญหาขึ้นมาทันทีครับ เพราะจะต้องคลายล็อกทุกครั้งที่ต้องถ่ายภาพในเฟรมถัดไป ซึ่งเมื่อคลายล็อกแล้ว ก็จะต้องมาจัดองค์ภาพกอบภาพและระนาบใหม่ โดยเฉพาะระนาบนี่ เล็งแล้ว เล็งอีก ว่าเท่ากับของเดิมหรือไม่ ยุ่งยากและเสียเวลาทีเดียวครับ จนกระทั่งมาเจอกับหัวบอล Sunwayfoto รุ่น FB-44IIDDHi ตัวนี้ครับ
ผมนำหัวบอล Sunwayfoto รุ่น FB-44IIDDHi มาติดกับขาตั้งกล้องเดิมที่มีอยู่ สลับกันใช้งานอยู่สองรุ่น คือขาตั้ง Cullmann ที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่ และรับนํ้าหนักได้เยอะ กับขาตั้ง Sirui ไซส์กลางๆ สำหรับงานที่ไม่ได้รองรับกับอุปกรณ์หนักๆ ซึ่งเมื่อติดเข้ากับขาตั้งทั้งสองรุ่น ก็ดูสมดุลดีทีเดียวครับ ไม่ได้เล็กเกินไปสำหรับขาใหญ่ๆ และไม่ใหญ่เกินไป สำหรับขาขนาดกลางๆ ด้วยเช่นกัน
ซ้าย : ก้านปรับหมุนแพน พร้อมสเกลวัดระยะ
กลาง : ก้านปรับล็อก พร้อมก้านปรับความหนืดในตัว
ขวา : ก้านปรับแพนที่ฐานเพลท หรือ Panning Clamb พร้อมสเกลวัดระยะ
สำหรับฟังก์ชั่นการทำงานเด่นๆ นั้น ต้องขอบอกว่าช่วยแก้ปัญหาเดิมๆ ที่ผมเคยเจอะเจอมาตั้งแต่สมัยฟิล์ม นั่นคือพอตั้งกล้องถ่ายภาพแนวตั้งแล้ว ไม่สามารถแพนกล้องขึ้น-ลงได้ แต่สำหรับหัวบอล Sunwayfoto รุ่น FB-44IIDDHi มี Panning Clamb ที่ปรับหมุนได้อย่างอิสระ เป็นเดียวกับที่ฐานหัวบอล ดังนั้น ไม่ว่าจะตั้งกล้องแนวไหน หัวบอลจะตั้งตรงๆ หรือตั้งในแนวระนาบหรือไม่ การถ่ายภาพแบบแพนกล้อง หรือการถ่ายภาพแบบพาโนรามา ก็ไม่ใช่ปัญหาอีกต่อไปครับ การหมุนแพนก็เพียงปลดล็อกด้วยก้านปลดล็อกที่อยู่ตรงข้ามกับก้านล็อกเพลท ซึ่งก็ปรับได้อย่างนุ่มนวล แล้วก็หมุนไปตามทิศทางที่ต้องการได้เลย สำหรับการถ่ายภาพพาโนรามา ผมใช้วิธีเล็งการหมุนระหว่างเฟรม ซึ่งจะมีช่วงที่ซ้อนเหลื่อมกันเล็กน้อย จากนั้นดูสเกลที่ฐานแป้นว่าหมุนไปกี่องศา หรือเอาง่ายๆ ก็คือหมุนไปกี่ขีดนั่นเองครับ เวลาถ่ายภาพจริงก็ไม่จำเป็นต้องจัดเล็งองค์ประกอบทุกๆ ครั้งครับ ดูตามสเกลแล้วก็หมุนกล้องไปตามจำนวนเฟรมที่ต้องการได้เลย สะดวกและเร็วขึ้นมาก สำหรับการถ่ายภาพที่บางครั้ง สภาพแสงก็มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว อย่างภาพพระอาทิตย์ตก วิธีนี้จะช่วยให้เก็บสีสันของแสงได้เท่าๆ กันครับ เมื่อนำมาต่อกันก็จะได้ภาพที่ดูเป็นธรรมชาติ แต่ถ้าหากมีบางเฟรมที่เสียเวลาในการจัดองค์ประกอบ แล้วสภาพแสงเปลี่ยนแปลงไป ก็จะทำให้ภาพนั้นๆ กลายเป็นจุดด้อย หรือมีสีสันที่แตกต่างออกไปครับ
ซ้าย : บริเวณฐานเพลทมีระดับนํ้า ช่วยให้จัดระนาบกล้องได้อย่างสะดวก ไม่ว่าหัวบอลจะอยู่ในแนวไหนก็ตาม
กลาง : ช่องต่อกับสกรูขาตั้งกล้องขนาด 3/8 นิ้ว พร้อมอแดปเตอร์ สำหรับต่อกับสกรูขนาด 1/4 นิ้วได้ด้วย
ขวา : ฐานเพลทแบบ Arca Swiss สามารถใช้งานกับ L Plate ได้เลย
แรกๆ ที่ได้สัมผัสกับหัวบอล Sunwayfoto รุ่น FB-44IIDDHi ผมมองว่าแกนปรับหนืดที่ฝังอยู่ด้านในแกนปรับล็อก และออกแบบเป็นแฉกๆ เหมือนดอกจัน น่าจะปรับใช้งานไม่สะดวกเหมือนก้านที่แยกตัวออกมาเลย แต่พอใช้งานจริง ดีกว่าที่คิดไว้เยอะทีเดียว แกนหมุนมีความนุ่มนวลและปรับได้ละเอียดดีทีเดียว สำหรับกล้องและอุปกรณ์ที่ผมใช้งานอยู่ปกตินั้นนํ้าหนักไม่ได้แตกต่างกันมากมาย ผมสามารถปรับตั้งความหนืดไว้ระดับเดียว ก็สามารถรองรับการใช้งานได้ทั้งหมดครับ ส่วนที่จะปรับบ่อยๆ ก็มีเพียงก้านปรับล็อก ที่อาจจะปรับหมุนแตกต่างกันไปตามกล้องและเลนส์ที่ใช้เท่านั้นครับ ส่วนถ้าใช้อุปกรณ์ที่มีนํ้าหนักมากขึ้น ก็ค่อยมาปรับระดับความหนืดกันใหม่อีกครั้งครับ
ฐานเพลทของหัวบอล Sunwayfoto รุ่น FB-44IIDDHi ออกแบบให้เป็นมาตรฐาน Arca-Swiss ซึ่งผมสามารถใช้ L Plate ที่ติดอยุ่กับกล้อง Sony A7 II ติดเข้าไปได้เลย โดยไม่จำเป็นต้องติดเพลทกับตัวกล้องอีก ซึ่งก็ถือเป็นความสะดวกอย่างหนึ่งครับ ส่วนใครที่มีกล้องหลายตัว หรือไม่ได้ใช้ L Plate ก็สามารถหาเพลท Arca-Swiss มาติดไว้ เมื่อเวลาที่ต้องการใช้งาน ก็สามารถใช้ได้อย่างรวดเร็วครับ
สรุปผลการใช้งาน
ยอมรับตรงๆ ว่า ณ ตอนนี้ หัวบอล Sunwayfoto รุ่น FB-44IIDDHi ตอบโจทย์การใช้งานของผมได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นฟังก์ชั่นการทำงานต่างๆ ที่ได้เขียนถึงไปแล้ว รวมทั้งความแข็งแรงที่รองรับนํ้าหนักได้ถึง 30 กิโลกรัม, คุณภาพในการประกอบ, ความนุ่มนวลและความมั่นคงในการปรับล็อก ผมไม่ต้องคอยจัดองค์ประกอบเผื่อเหมือนหัวบอลตัวเก่าอีกต่อไป เล็งยังไง ล็อกแล้ว ก็ยังคงอยู่ในเฟรมแบบนั้น รวมทั้งไม่มีอาการโยกคลอนให้เห็นด้วย ซึ่งนอกจากจะเป็นหัวบอลที่เหมาะกับชาว Landscape แล้ว ยังเหมาะกับการใช้งานทั่วๆ ไปได้เป็นอย่างดีครับ สำหรับใครที่กำลังมองหาหัวบอลใหม่ ลองไปสัมผัสกับหัวบอล Sunwayfoto รุ่นที่เหมาะสมกับการใช้งานดูก่อน แต่สำหรับผม เลือก Sunwayfoto รุ่น FB-44IIDDHi ไว้เป็นอุปกรณ์คู่กายเป็นที่เรียบร้อยแล้วครับ
เรื่อง / ภาพ : พีร วงษ์ปัญญา
ขอบคุณ บริษัท คาเมร่า เมกเกอร์ จำกัด สำหรับความอนุเคราะห์อุปกรณ์ที่ใช้ในการทดสอบ
ข้อมูลเพิ่มเติม : http://www.cameramaker.co.th
อย่าลืมกด Like เพจ FOTOINFO เพื่อติดตามและอัพเดทข่าวสารใหม่ๆ อย่างทันท่วงทีกันนะคร๊าบ ^^
(SCAN QR CODE ด้านล่างเพื่อเพิ่มเพื่อนใน Line อีกหนึ่งช่องทางในการติดตามและอัพเดทข่าวสารใหม่ๆ อย่างทันท่วงทีกันนะคร๊าบ)
หรือสนใจดูรีวิวรุ่นอื่นๆ ได้ที่นี่
https://test2.fotoinfo.online/reviews-previews/reviews-reviews
