พลันที่คณะผู้จัดทำนิตยสาร FOTOINFO สรุปร่วมกันเป็นเอกฉันท์ว่า ‘เรา’ จะเดินทางสู่ทั่วทุกภูมิภาคเพื่อเสาะหา ‘คำพูด’ และ ‘ภาพถ่าย’ จาก 80 ดวงใจแห่งทวยไทยทั่วราษฎร์ที่มีต่อใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทองค์เหนือหัว พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช เนื่องในโอกาสที่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเจริญพระชนม- พรรษา ๘๐ พรรษา ‘เรา’ ทุกคนตระหนักในใจดีว่านี่คือภารกิจอันยิ่งใหญ่อีกครั้งที่จะต้องร่วมมือลงแรงถ่ายทอดแนวความคิดนั้นออกมาให้เป็นรูปธรรมอย่างสมบูรณ์และตั้งใจที่สุด แม้หนทางข้างหน้าอาจพบอุปสรรค ปัญหาและความเหน็ดเหนื่อย พลันที่คณะผู้จัดทำนิตยสาร

องค์อัครศิลปินแห่งราชวงศ์จักรี มีอยู่ 2 พระองค์ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 ทรงเป็นพระองค์แรก ต่อมาในรัชกาลปัจจุบัน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงเป็นพระองค์ที่ 2 อันศิลปะวิชาการมากมายหลายสาขา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระปรีชาสามารถยิ่งนัก เป็นต้นว่า ศิลปะการดนตรี งานจิตรกรรม ประติมากรรม สถาปัตยกรรม มัณฑนศิลป์ วรรณศิลป์ ฯลฯ กับงานที่ทรงเชี่ยวชาญพอพระหฤทัยเป็นพิเศษ

แตรหลวง หมายถึงปากแตรกว้างใหญ่กว่าแตรใดทั้งหมด แตรใหญ่แตรยักษ์ จึงต้องเรียกว่า ‘แตรหลวง’ ทรงใช้วิธีถ่ายด้วยพระองค์เอง โดยทรงตั้งกล้องคู่พระหัตถ์บนสามขา แล้วทรงใช้ปุ่มลั่นชัตเตอร์ที่ self-timer ทรงกะเวลาให้กล้องลั่นชัตเตอร์ ถ่ายภาพพระองค์เองได้อย่างพอเหมาะพอดีกับขณะที่ทรงเป่าแตรอย่างดัง ที่เป็นศิลปะมากก็ตรงที่ทรงใช้เลนส์ตาปลา (fisheye lens) จึงทำให้เห็นปากแตรกว้างใหญ่ มองทีไรเป็นต้องรับสายตาอยู่ก่อนสิ่งอื่น ตรงปากแตรนี้แหละที่นำสายตาไปหาจุดเด่นของภาพคือ องค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกำลังทรงเป่าแตร เส้นศิลปะอีกกลุ่มหนึ่งได้แก่ เส้นโค้งรายรอบคล้ายกรอบของภาพคือ เส้นขอบซ้ายขวา ช่วยเน้นให้ภาพเด่นมากขึ้น เครื่องอุปกรณ์ที่วางทับโน้ตเพลงก็เหมือนกัน

น้อม พงศ์กัญจนานุกูร หัวหน้าส่วนช่างภาพส่วนพระองค์ กองงานส่วนพระองค์ ช่างผู้ถวายงานด้านการถ่ายภาพแด่องค์พระเจ้าแผ่นดินด้วยจิตจงรักตลอดห้วง 40 ปี หากจะถามถึงคุณสมบัติข้าราชบริพารผู้ทำหน้าที่ถวายในงาน “ส่วนช่างภาพส่วนพระองค์” หลายคนคงอดที่จะคาดเดาไม่ได้ว่าหนึ่งประดาคุณสมบัตินั้นควรจะเป็นผู้มีชาติตระกูล จบการศึกษาขั้นสูง หรืออาจไพล่คิดไปถึงขั้นว่าบุคคลนั้นควรจะร่ำเรียนด้านการถ่ายภาพมาจากเมืองนอกเมืองนาเสียด้วยซ้ำ เพื่อที่จะได้รู้แจ้งเห็นจริงในภาระอันใหญ่หลวงที่ต้องทั้งรับผิดและชอบ หากแต่ใครจะคาดคิดว่าเด็กชายชนบทย่านป่าหวาย จังหวัดลพบุรีคนหนึ่งจะสามารถก้าวฝ่าปัญหาด้วยอุตสาหะจิตอันยิ่งใหญ่

“จิตต์ จงมั่นคง”  ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ศิลปะภาพถ่าย พ.ศ. 2538) นายกกิตติมศักดิ์ สมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ FOTOINFO ฉบับพิเศษเนื่องในวโรกาส 5 ธันวามหาราช ขอนำท่านผู้อ่านย้อนไปในรอยทางแห่งความปลื้มปิติอันหาที่สุดมิได้ของชายนักถ่ายภาพธรรมดาผู้หนึ่ง ที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณให้เป็นผู้ดำเนินการล้างและขยายภาพส่วนพระองค์ตลอดห้วงเวลาอันยาวนานกว่า 40 ปี ในความปิตินั้น ชายชื่อ จิตต์ จงมั่นคง หรือ

นิตยสารโฟโต้อินโฟ ฉบับเดือนธันวาคม 2548